We hebben inmiddels waardevolle ervaring opgedaan met de SportVerkeerScan en het bevorderen van veilig verkeer rond sportcomplexen in Zwijndrecht en Dordrecht. Hieronder volgt een overzicht van de belangrijkste aandachtspunten.
Locaties
Veel van de onderzochte locaties liggen in een omgeving die meestal niet uitnodigt om op de fiets te komen. Openbaar vervoer is bijna onmogelijk, waardoor er een vicieuze cirkel ontstaat die ertoe leidt dat men met de auto komt.
Hiermee wordt vaak ook het dilemma zichtbaar dat naar voren kwam uit de enquêtes onder meer dan 10.000 leden.
Parkeren
Veel locaties hebben vooral op de piekmomenten te weinig autoparkeerplaatsen. Er wordt dan veel foutgeparkeerd, bijvoorbeeld in bermen en op fietspaden.
De openbare autoparkeerplaatsen zijn echter vooral in het beheer en onderhoud van de gemeente. De meeste fietsenstallingen zijn verwaarloosd. Vooral wanneer een stalling door meer verenigingen wordt gebruikt dan blijkt het eigenaarschap onduidelijk te zijn, Stallingen blijken ook niet meer geschikt te zijn voor de tegenwoordig veel gebruikte fietsen. Als de stalling zich op het terrein van de sportvereniging bevindt, is het onderhoud hiervan de verantwoordelijkheid van de vereniging
We zien vaak dat verenigingen ervan uitgaan dat alle zaken rondom parkeren en stallen onder de verantwoordelijkheid van de gemeente vallen. Deze rolverwarring komt duidelijk naar voren bij de onderzochte stallingen.
Tijden
Vooral op de zaterdagen, de wedstrijddagen, is er veel verkeer. Opvallend is ook dat er vooral wordt gereisd aan het begin en einde van de werkdag. Op de momenten dat de wegen al druk zijn, is er ook een piek in het bezoek aan sportlocaties. Het verminderen van piekmomenten en het terugdringen van autoverkeer naar sportverenigingen kan de verkeersdruk op het onderliggende wegennet aanzienlijk verlichten.
Wandelen en ov
De meeste locaties bleken niet goed met het openbaar vervoer (OV) te bereiken. De infrastructuur rond een sportpark is veelal niet ingericht voor wandelaars. Dit is ook van belang voor het ov, aangezien de route tussen de halte en de locatie lopend wordt afgelegd. Met kleine ingrepen bleken looproutes honderden meters korter te kunnen worden gemaakt. Complexen die als evenementenlocatie worden gebruikt zijn hierdoor ook slecht bereikbaar.
Afstand
Voor de veel beoefende sporten geldt dat men er relatief dichtbij woont. Ruim de helft van de leden van een vereniging woont binnen een straal van drie-en-een-halve kilometer, terwijl nog eens 30% tussen de 3,5 en 7,5 km woont. Dit zijn afstanden die goed per fiets is te overbruggen zijn, zeker voor sporters.
Veiligheid
De subjectieve onveiligheid, zowel de sociale veiligheid als de verkeersveiligheid blijkt voor velen een reden te zijn om niet te kiezen voor de fiets. Die subjectieve onveiligheid is ook zichtbaar geworden tijdens de verschillende schouwen. Ontoereikende verlichting, de afwezigheid van goede fietspaden, en veel gemengd verkeer op piekmomenten dragen bij aan dit gevoel. Fietsenstallingen die niet ‘uitnodigen’ en slecht zijn, wat tot diefstal en beschadiging kan leiden. Uiteindelijk voelde maar net 40% zich echt veilig.
Dit is juist van belang omdat het zelfstandig fietsen van kinderen naar bijvoorbeeld de sportvereniging immers leidt tot meer ‘vlieguren’, waardoor ze een beter verkeersinzicht ontwikkelen. Dat komt van pas zodra ze op de fiets naar de middelbare school gaan.
Implementatietraject gedragsverandering
De inzichten uit deze analyses vormen de uitgangspunten van het implementatietraject gedragsverandering. Bij sportvereniging Oranje Wit hebben we de fietsvoorzieningen verbetert met gemarkeerde vakken, waardoor fietsen netter werden gestald. Ook organiseerden we verschillende gedragsveranderingsinterventies om leden te stimuleren vaker te fietsen, waaronder een traktatie voor fietsers, een fiets-strippenkaart challenge, fiets-checks, en testritten op e-bikes. Het implementatietraject heeft geleid tot meer fietsgebruik, een veiligere omgeving en een vermijding van 1.825 kg CO2-uitstoot. Ook is duidelijk geworden dat het helder moet zijn welke rol de sportvereniging en de gemeente vervullen en dat zij hierover met elkaar in gesprek moeten gaan.
Gemeentelijk beleid
De analyses hebben er mede toe geleid dat de bereikbaarheid en verkeersveiligheid nadrukkelijker op de agenda van de gemeente zijn komen te staan. Dit heeft her en der al tot concrete verbeteringen geleid in de infrastructuur bij sportverenigingen.
Op langere termijn wordt het beleid rond fietsenstallingen aangepast en wordt de SportVerkeerScan meegenomen in beleid rondom verlichting.
Samenvattend heeft de SportVerkeerScan veel waardevolle inzichten opgeleverd over verkeersveiligheid en bereikbaarheid rond sportcomplexen in Zwijndrecht en Dordrecht. Uit de analyses blijkt dat slecht bereikbare locaties, onduidelijk eigenaarschap van fietsenstallingen, en drukke piekmomenten leiden tot verkeersproblemen. Ook spelen de rollen van sportverenigingen en gemeenten een cruciale factor in het oplossen van deze uitdagingen.
Samenwerking tussen betrokken partijen is essentieel om concrete verbeteringen te realiseren. Neem contact met ons op om te bespreken hoe we samen een veilige en duurzame bereikbaarheid voor sportverenigingen kunnen waarborgen.